Elementy wykonane ze stopów różnych metali są powszechnie wykorzystywane w maszynach, urządzeniach, konstrukcjach i pojazdach, a także budowlach oraz przedmiotach codziennego użytku. Do ich wytworzenia konieczne jest jednak zastosowanie przynajmniej jednej z metod obróbki metalu. Wśród nich znajdują się przede wszystkim różne typy obróbki ubytkowej, termicznej i plastycznej. Przyjrzyjmy się im bliżej i sprawdźmy, na czym polegają.
Obróbka ubytkowa polega na odspajaniu od materiału zbędnych elementów nazywanych naddatkiem, aż do osiągnięcia założonej w projekcie geometrii. Przedmiot obrabiany może być poddawany obróbce skrawaniem, w tym np. toczeniu, frezowaniu lub wierceniu przez usuwanie wiórów powstających w wyniku zastosowania narzędzia wyposażonego w krawędzie tnące o odpowiednim kształcie oraz twardości przewyższającej sam materiał albo obróbce erozyjnej. W tym drugim przypadku metal jest odparowywany za sprawą działania wyładowań elektrycznych powstających w cieczy podawanej do szczeliny między metalem a używaną elektrodą. Taką technikę nazywa się elektrodrążeniem.
Obróbka plastyczna wiąże się z oddziaływaniem na metal siłą, która pozwala na trwałe odkształcenie materiału. Jest możliwe za sprawą wykorzystania jego właściwości związanych z plastycznością, tj. zdolnością do przyjmowania i zachowywania kształtu uzyskanego po przekroczeniu granicy sprężystości. W ramach obróbki plastycznej możliwe jest m.in. gięcie, cięcie i wycinanie, a także kucie. Warto pamiętać, że podobne procesy zachodzą podczas przygotowywania wyrobów hutniczych np. walcowania profili.
Obróbka termiczna wiąże się z wykorzystaniem wysokiej temperatury, która pozwala na upłynnienie metalu oraz nadanie mu odpowiedniej formy, a także zmianę właściwości użytkowych za sprawą oddziaływania na strukturę wewnętrzną materiału. W grę wchodzą tu np. rozmaite technologie podnoszenia twardości i odporności metalu, a także usuwanie powstałych w nim naprężeń w czasie obróbki plastycznej, takie jak wyżarzanie, hartowanie albo azotowanie lub nawęglanie.
Czytaj również: W jaki sposób odbywa się tłoczenie na prasach mimośrodowych?